EDITORIAL

Πνευματικά δικαιώματα στη μετάφραση: όσα πρέπει να γνωρίζετε!

Εν αρχή ην ο νόμος 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας: αυτόν θα διερευνήσουμε, για να γνωρίζουμε τι και ποιος προστατεύεται. Αναγκαία και πολύτιμη καθοδήγηση θα αποτελέσει η εισήγηση του δρ. Νομικής – Δικηγόρου Θεόδωρου Χίου στην Ημερίδα Εργασίας με τίτλο «Αναβάθμιση του μεταφραστικού επαγγέλματος σε Ελλάδα και Κύπρο και πνευματικά δικαιώματα», που διοργανώθηκε από την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα (7.4.2016, ΑΠΘ).

Διαβάζουμε στο Άρθρο 1.1. του νόμου: «Οι πνευματικοί δημιουργοί, με τη δημιουργία του έργου, αποκτούν πάνω σε αυτό πνευματική ιδιοκτησία, που περιλαμβάνει, ως αποκλειστικά και απόλυτα δικαιώματα, το δικαίωμα της εκμετάλλευσης του έργου (περιουσιακό δικαίωμα) και το δικαίωμα της προστασίας του προσωπικού τους δεσμού προς αυτό (ηθικό δικαίωμα)». Για να μπορέσουμε να διασαφηνίσουμε ποιοι μεταφραστές είναι πνευματικοί δημιουργοί, ας δούμε τι εστί «έργο», όπως ορίζεται στον νόμο. Διαβάζουμε στο Άρθρο 2.1. ότι «ως έργο νοείται κάθε πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα λόγου» και παρακάτω, στο Άρθρο 2.2., ότι «νοούνται επίσης ως έργα οι μεταφράσεις, οι διασκευές, οι προσαρμογές […] εφόσον η επιλογή ή η διευθέτηση του περιεχομένου τους είναι πρωτότυπη». Η λέξη «πρωτότυπο/η» είναι καίριας σημασίας εδώ: μια μετάφραση θεωρείται προστατευόμενο πνευματικό δημιούργημα όταν, ως προϊόν διανοίας, είναι πρωτότυπη. Ένα προϊόν μηχανικής μετάφρασης δεν είναι προστατευόμενο έργο, «ιδίως όταν οι ανθρώπινες παρεμβάσεις είναι ελάχιστες και αγγίζουν τα όρια της απλής επιμέλειας κειμένου», σύμφωνα με την παραπάνω εισήγηση. Επίσης, «στερούνται συνήθως πρωτοτυπίας οι μεταφράσεις κειμένων που τα ίδια στερούνται πρωτοτυπίας, όπως οι μεταφράσεις μενού και τιμοκαταλόγων, συστατικών ή οδηγιών χρήσης προϊόντων, πινακίδων και σημάνσεων κ.λπ. Ομοίως, οι επίσημες μεταφράσεις κειμένων άσκησης πολιτειακής αρμοδιότητας (π.χ. η επίσημη μετάφραση ενός νόμου από κρατικό όργανο) δεν αποτελούν προστατευόμενα έργα». Ο νόμος, λοιπόν, προστατεύει την πρωτότυπη μετάφραση.

Δικαιούχος των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας είναι ο δημιουργός της, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο/η μεταφραστής/άστρια. Όπως διαβάσαμε στο Α. 1.1. έχει το περιουσιακό δικαίωμα του έργου, το οποίο του δίνει τη δυνατότητα εκμετάλλευσης του έργου, καθώς και το ηθικό δικαίωμα που αφορά στην προστασία του προσωπικού του δεσμού με αυτό. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο κ. Χίος, το περιουσιακό δικαίωμα αφορά την αναπαραγωγή του έργου, τη διανομή του, την εκμίσθωσή του και τον δημόσιο δανεισμό του, τη δημόσια εκτέλεση και παρουσίασή του στο κοινό. Το ηθικό δικαίωμα αφορά την εξουσία δημοσίευσης του έργου, την εξουσία πατρότητας (βάσει της οποία πρέπει να γίνεται αναφορά του ονόματος του μεταφραστή) και την εξουσία διατήρησης της ακεραιότητάς του. Σημαντικό στοιχείο που πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας: «το ηθικό δικαίωμα είναι ανεξάρτητο από το περιουσιακό δικαίωμα και παραμένει στον δημιουργό ακόμα και μετά τη μεταβίβαση του περιουσιακού δικαιώματος» (Άρθρο 4.3). Με απλά λόγια, ο μεταφραστής έχει τη δυνατότητα της οικονομικής εκμετάλλευσης της μετάφρασής του και την απόλυτη ευθύνη για την τύχη και την πορεία του πνευματικού του τέκνου. Η διάρκεια προστασίας μιας μετάφρασης έχει διάρκεια όση και η ζωή του δημιουργού της συν εβδομήντα χρόνια μετά τον θάνατό του.

Πώς γίνεται η οικονομική εκμετάλλευση ενός μεταφραστικού έργου; Είτε είναι μισθωτός είτε είναι ελεύθερος επαγγελματίας, ο μεταφραστής έχει το περιουσιακό και το ηθικό δικαίωμα που απορρέει από το πρωτότυπο έργο του. Στην περίπτωση του μισθωτού μεταφραστή μόνο, «εάν δεν υπάρχει αντίθετη συμφωνία, στον εργοδότη μεταβιβάζονται αυτοδικαίως εκείνες μόνο οι εξουσίες από το περιουσιακό δικαίωμα που είναι αναγκαίες για την εκπλήρωση του σκοπού της σύμβασης» (Άρθρο 8). Το αντίθετο ισχύει στην περίπτωση του ελεύθερου επαγγελματία: η συμφωνία για το έργο που του έχει ανατεθεί δεν συνεπάγεται την αυτοδίκαιη μεταβίβαση των πνευματικών δικαιωμάτων του έργου στον πελάτη του – εκτός εάν υπάρχει ρητή αναφορά περί του αντιθέτου στη σύμβαση ανάθεσης. Όσον αφορά στον προσδιορισμό της αμοιβής, βάσει του Άρθρου 33, αυτή «συμφωνείται υποχρεωτικά σε ορισμένο ποσοστό, το ύψος του οποίου καθορίζεται ελεύθερα μεταξύ των μερών». Ο νόμος προβλέπει εξαιρέσεις και όπως τονίζει ο κ. Χίος, «η κατ’ αποκοπή αμοιβή πάντως είναι συνηθέστερη σε περίπτωση παραγγελίας μετάφρασης, δεδομένου ότι συνήθως η βάση υπολογισμού της ποσοστιαίας αμοιβής είναι πρακτικά αδύνατο να προσδιοριστεί».

Αυτά είναι τα κύρια σημεία του νόμου περί πνευματικών δικαιωμάτων στη μετάφραση, που χρειάζεται να γνωρίζετε όσοι/όσες δραστηριοποιείστε επαγγελματικά στον χώρο αυτό. Διαβάζοντας την προαναφερθείσα εισήγηση θα εξοικειωθείτε περισσότερο με τον νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων και θα λύσετε τις απορίες σας. Εμείς υποσχόμαστε να επανέλθουμε στο επόμενο τεύχος μας, όπου θα διερευνήσουμε πτυχές που απορρέουν από τον νόμο 2121/1993 και άπτονται ενός πολύ σημαντικού ζητήματος: της ορατότητας του/της μεταφραστή/άστριας!

* * *

meta|φραση

Βασίλης Μπαμπούρης – Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου

ΥΓ: H σελίδα μας στο Facebook ενημερώνει 23.500 μεταφραστές, καθηγητές ξένων γλωσσών, πανεπιστημιακούς, φοιτητές, υποτιτλιστές, διερμηνείς, επιμελητές κ.ά. Με ένα Like στη σελίδα μας θα ενημερώνεστε κι εσείς!

ΥΓ2: Η σχολή μας αναζητά συνεργάτες! Δείτε τις σχετικές αγγελίες για την κάλυψη νέων θέσεων!

Ημερομηνίες έναρξης

Προγράμματα Εκπαίδευσης

Σεμινάρια Εξειδίκευσης

EVENT

Η Ελληνική Εταιρεία Μεταφρασεολογίας στο προσκήνιο!

Τρία χρόνια μετά από την πρώτη της εκδήλωση στην Αθήνα, η Ελληνική Εταιρεία Μεταφρασεολογίας (ΕΕΜ) επιστρέφει στην πρωτεύουσα με μια σημαντική ημερίδα, που έχει ως στόχο να καλύψει ισοβαρώς τα πεδία της θεωρίας, της έρευνας αλλά και της μεταφραστικής πράξης. Σε συνεργασία με το Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου (ΕΚΠΑ), το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Κέντρο Εκπαίδευσης Μεταφραστών meta|φραση, η ΕΕΜ διοργανώνει την Παρασκευή 13 Μαΐου την ημερίδα «Με το βλέμμα στο αύριο: έρευνα, εφαρμογές, εργαλεία και πρακτικές».

Η ημερίδα επιθυμεί:

• να αποτυπώσει το σύγχρονο επιστημονικό τοπίο στην ελληνόφωνη μεταφρασεολογία, προβάλλοντας το έργο νέων ερευνητών, διδακτόρων και μεταδιδακτόρων,
• να παρουσιάσει νέα μεταφραστικά διακυβεύματα, όπως το ζήτημα της προσβασιμότητας στα μέσα ενημέρωσης και της ψυχαγωγίας για άτομα με προβλήματα ακοής, καθώς και
• να προβεί σε μια αποτίμηση των εργασιακών και εκπαιδευτικών συνθηκών που γέννησε η πανδημία, παρουσιάζοντας νέα εργαλεία και νέες πρακτικές στη μετάφραση, τον υποτιτλισμό και τη διερμηνεία.

Την Ημερίδα πλαισιώνουν επιστήμονες από πολλά Πανεπιστήμια της Ελλάδας και της Κύπρου καθώς και από το ΚΔΒΜ meta|φραση, αλλά και αναγνωρισμένοι επαγγελματίες του χώρου της διαγλωσσικής επικοινωνίας, που θα ανταλλάξουν απόψεις σε τρεις ενότητες εισηγήσεων και συζητήσεων:

A. «Το σύγχρονο ερευνητικό τοπίο στην ελληνόφωνη μεταφρασεολογία» (10:00 – 11:30).

B. «Προσβασιμότητα στα μέσα επικοινωνίας και ψυχαγωγίας: από την έρευνα και τη θεωρία στην πράξη» (11:30 – 13:00).

Γ. «2 χρόνια πανδημίας: νέες τάσεις και εργαλεία στην πρακτική της μετάφρασης, του υποτιτλισμού και της διερμηνείας» (14:00 – 15:30).

Οι εργασίες της ημερίδας θα κλείσουν με τη Γενική Συνέλευση της ΕΕΜ και την εκλογή νέου ΔΣ.

Η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί με φυσική παρουσία περιορισμένου αριθμού συνέδρων στο αμφιθέατρο Άλκης Αργυριάδης (στο κεντρικό του ΕΚΠΑ στα Προπύλαια), ενώ θα υπάρχει και live streaming των συνεδριών. Το πλήρες πρόγραμμα και ο τρόπος εγγραφής θα ανακοινωθούν σύντομα. H είσοδος θα είναι ελεύθερη.

* * *

Λίγα λόγια για την Ελληνική Εταιρεία Μεταφρασεολογίας

H EMM ιδρύθηκε το 2011 και μέλη της είναι φυσικά πρόσωπα που ασχολούνται συστηματικά με κάποιο γνωστικό πεδίο που συνδέεται άμεσα με τη μεταφρασεολογία.

Στόχος της ΕΕΜ είναι να λειτουργήσει ως πεδίο ανταλλαγής απόψεων και προβληματισμών για διδάσκοντες, ερευνητές και επαγγελματίες στους τομείς της μετάφρασης και της διερμηνείας. Επίσης, να αποτελέσει ένα ουσιαστικό μέσο για την ανάδειξη της σημασίας, της χρησιμότητας και της πολυπλοκότητας της μετάφρασης καθώς και του σημαντικού ρόλου που καλείται να επιτελέσει στη σύγχρονη κοινωνία.

Στα 10 πρώτα χρόνια της δράσης της, η ΕΕΜ (μεταξύ άλλων):

• διοργάνωσε το Φεστιβάλ Μετάφρασης στις διεθνείς εκθέσεις Βιβλίου Θεσσαλονίκης του 2016, του 2017 και του 2019
• διοργάνωσε την 1η Ημερίδα Νέων Ερευνητών «Μετάφραση και Μεταφρασεολογία στον Ελληνόφωνο Χώρο» σε συνεργασία με το Ιόνιο Πανεπιστήμιο (2016)
• διοργάνωσε την Ημερίδα «Αναζητώντας το νέο μέσα από τη Μετάφραση: διαχρονικές και συγχρονικές προσεγγίσεις στον ελληνόφωνο χώρο» σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο (ΕΚΠΑ) και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο (2019)
• κατέγραψε σημαντικό μέρος της μεταφρασεολογικής έρευνας στον ελληνόφωνο χώρο και δημιούργησε σχετική διαδικτυακή βιβλιογραφική βάση πληροφοριών http://niobe.frl.auth.gr/hstbibliography/ και
• συντόνισε την έρευνα για τη χαρτογράφηση του μεταφραστικού χώρου στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Δικαίωμα να εγγραφούν στην ΕΕΜ ως τακτικά μέλη έχουν φυσικά πρόσωπα που ασχολούνται συστηματικά με κάποιο γνωστικό πεδίο που συνδέεται άμεσα με τη μεταφρασεολογία. Εάν θεωρείτε ότι καλύπτετε αυτή την προϋπόθεση, σας καλούμε να συμπληρώσετε τη σχετική αίτηση και να την αποστείλετε στη Γραμματέα της ΕΕΜ, κα Ελπίδα Λουπάκη, στη διεύθυνση [email protected]. H ετήσια συνδρομή των 20€ θα σας προσφέρει το προνόμιο να γίνετε μέλος στην πιο σημαντική μεταφρασεολογική επιστημονική εταιρεία του ελληνόφωνου χώρου!

RESOURCE

Οι μεταφραστικές μνήμες της ΕΕ στη διάθεσή σας!

Μεταφράζετε με τη βοήθεια εργαλείων μεταφραστικού περιβάλλοντος όπως το Trados Studio, το MemoQ και το MemSource; Τότε μπορείτε να εκμεταλλευτείτε τις μνήμες της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης (ΓΔΜ) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι οποίες διατίθενται στο κοινό και θα σας βοηθήσουν άμεσα να αυξήσετε την παραγωγικότητά σας! Ως γνωστόν, οι μεταφραστές και οι μεταφράστριες της ΓΔΜ μεταφράζουν χιλιάδες επίσημα έγγραφα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάθε χρόνο, προς όλες τις γλώσσες της ΕΕ. Όλες αυτές οι μεταφράσεις μπορούν να τροφοδοτηθούν (μαζί με τα αντίστοιχα κείμενα-πηγές) στις δικές σας μνήμες, ώστε να παίρνετε από αυτές περισσότερες πλήρεις (full match) ή ατελείς ομοιότητες (fuzzy match) όταν μεταφράζετε.

Να τι πρέπει να κάνετε:

1. Επισκεφτείτε τη σελίδα της ΓΔΜ στην οποία θα βρείτε όλα τα διαθέσιμα σετ μεταφραστικών δεδομένων της ΓΔΜ από το 2004 έως το 2021. Τα δεδομένα είναι συγκεντρωμένα σε αρχεία .zip μεγέθους από 80 έως 250 Megabytes. Κατεβάστε όλα τα .zip και αποθηκεύστε τα σε έναν φάκελο. Αυτό το βήμα θέλει λίγη υπομονή, γιατί πρέπει να κατεβάσετε 85 διαφορετικά αρχεία .zip.
Κάθε αρχείο .zip περιέχει πολλά συμπιεσμένα αρχεία μεταφραστικών δεδομένων σε φορμά .tmx σε διάφορε γλωσσικά ζεύγη. Τα αρχεία .tmx (από τα αρχικά της φράσης Translation Memory eXchange) μπορούν να τα διαβάσουν όλα τα εργαλεία μεταφραστικού περιβάλλοντος, οπότε όποιο κι αν χρησιμοποιείτε εσείς, θα μπορέσετε να τα αξιοποιήσετε.

2.Κατεβάστε το εργαλείο εξαγωγής μεταφραστικών μονάδων TMXtract, αποθηκεύστε το στον ίδιο φάκελο με τα αρχεία .zip και αποσυμπιέστε το με ένα εργαλείο όπως το WinZip ή το WinRAR. Με την αποσυμπίεση θα δημιουργηθούν στον φάκελό σας τα αρχεία TMXtract.exe και swt-win32-3218.dll (απαραίτητα και τα δύο για τη διαδικασία).

3.Τρέξτε το TMXtract με ένα διπλό κλικ στο αρχείο TMXtract.exe. Στο παράθυρο της εφαρμογής επιλέξτε:

• Input file: επιλέξτε όλα τα αρχεία .zip που κατεβάσατε στο βήμα 1.
• Source language: επιλέξτε τη γλώσσα-πηγή που επιθυμείτε.
• Target language: επιλέξτε τη γλώσσα-στόχο που επιθυμείτε.
• Output file: δώστε ένα όνομα στο αρχείο .tmx που θα δημιουργηθεί και επιλέξτε τον φάκελο στον οποίο θέλετε να αποθηκευτεί. Καλό είναι το όνομα να είναι περιγραφικό (π.χ. αν ονομάσετε το αρχείο σας DGT_DE_EN_2004_2021.tmx, θα ξέρετε με μια ματιά ότι περιέχει μεταφράσεις της ΓΔΜ που έγιναν από τα Γερμανικά στα Αγγλικά από το 2004 έως το 2021.

4.Πατήστε Start για να ξεκινήσει η διαδικασία εξαγωγής των μεταφραστικών μονάδων από τα αρχεία .zip και η εισαγωγή τους στο αρχείο .tmx που θα δημιουργηθεί. Ανάλογα με τον αριθμό των .zip που επιλέξατε, η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει ακόμα και μερικές ώρες!

5.Όταν ολοκληρωθεί η εργασία, ξεκινήστε το εργαλείο μεταφραστικού περιβάλλοντος που χρησιμοποιείτε, δημιουργήστε μια κενή μεταφραστική μνήμη με τις ίδιες γλώσσες του αρχείου .tmx που φτιάξατε στο βήμα 4 και κάντε εισαγωγή (import) του αρχείου .tmx. Η διαδικασία της εισαγωγής των μεταφραστικών μονάδων του αρχείου .tmx στη μεταφραστική μνήμη σας μπορεί επίσης να διαρκέσει αρκετή ώρα. Έχετε υπόψη ότι κατά την εισαγωγή των μονάδων θα παρατηρήσετε σημαντική φύρα, καθότι πολλές μονάδες είτε υπάρχουν δύο ή και περισσότερες φορές στο αρχείο .tmx είτε απορρίπτονται από το πρόγραμμα για τεχνικούς λόγους (π.χ., μπορεί να περιέχουν κάποιον απαγορευμένο ή άγνωστο χαρακτήρα). Ακόμα κι έτσι, όμως, όταν ολοκληρωθεί η εισαγωγή, θα έχετε στη διάθεσή σας μια τεράστια μεταφραστική μνήμη (ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η αγγλο-ελληνική μνήμη που δημιουργήσαμε με τα σετ μεταφραστικών δεδομένων της περιόδου 2004-2021 περιέχει περισσότερες από 5 εκατομμύρια μεταφραστικές μονάδες!

6.Αν χρησιμοποιείτε το Trados Studio, μπορείτε να δημιουργήσετε και ένα autosuggest dictionary με βάση τη νέα σας μνήμη. Ακόμα κι αν δεν μεταφράζετε έγγραφα της ΕΕ, αυτό το λεξικό autosuggest θα σας βοηθήσει σημαντικά, προτείνοντάς σας λέξεις και φράσεις που θα ταιριάζουν στην πρόταση που μεταφράζετε.

7.Επαναλάβετε τα βήματα 3-6 για όλους τους γλωσσικούς συνδυασμούς που σας ενδιαφέρουν. Αφού δημιουργήσετε τις μνήμες που θέλετε, μπορείτε να σβήσετε τα αρχεία .zip και τα αρχεία .tmx, για να μην καταλαμβάνουν χώρο στον υπολογιστή σας.

Καλές μεταφράσεις!

STAR COURSE

ΜΟΝΟΕΤΕΣ+
Σύγχρονο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μεταφραστών (Αγγλικά – Ελληνικά)

Διά ζώσης ή εξ αποστάσεως φοίτηση

Έναρξη:10 Οκτωβρίου 2022
Διάρκεια: 35 διδακτικές εβδομάδες
Μαθήματα: Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή (10:00 – 13:00 ή 19:00 – 22:00)
Διδάσκοντες: Βασίλης Μπαμπούρης, Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου, Θάλεια Μπίστικα, Ντέση Βερβενιώτου, Παναγιώτης Καρούσος, Πένυ Μητσοπούλου

Επί 31 χρόνια, το Μονοετές Πρόγραμμα εκπαιδεύει μεταφραστές και μεταφράστριες με συνέπεια και επιτυχία. Αν σκέφτεστε ότι η μετάφραση μπορεί να αποτελέσει το νέο σας επάγγελμα, μπορείτε να παρακολουθήσετε το ΜΟΝΟΕΤΕΣ+ όπου κι αν κατοικείτε!

Το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, το ΜΟΝΟΕΤΕΣ+ θα προσφερθεί σε δύο μορφές:

α) σύγχρονη, διά ζώσης εκπαίδευση στην τάξη (πρωινό τμήμα μόνο).

β) σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση μέσω τηλεδιασκέψεων (πρωινό τμήμα μόνο).

Και στις δύο μορφές φοίτησης, οι σπουδαστές έχουν πρόσβαση σε ειδική πλατφόρμα, στην οποία θα αναρτάται συμπληρωματικό, υποστηρικτικό υλικό.

Το ΜΟΝΟΕΤΕΣ+ υπερέχει στα εξής σημεία:

• Μονοετής φοίτηση, με 315 διδακτικές ώρες
• Καθηγητές με σημαντική εκπαιδευτική και μεταφραστική πείρα
• Πρωτότυπο εκπαιδευτικό υλικό θεωρίας και μεθοδολογίας της μετάφρασης
• Πρακτική εξάσκηση στη μετάφραση γενικών και ειδικών κειμένων από και προς τα αγγλικά (τεχνικά, οικονομικά, ιατρικά, λογοτεχνικά και τουριστικά κείμενα, καθώς και κείμενα από τις ανθρωπιστικές και τις κοινωνικές επιστήμες)
• Εκπαίδευση στην επεξεργασία κειμένου
• Εκπαίδευση και διεθνής πιστοποίηση στο κορυφαίο μεταφραστικό εργαλείο Trados Studio Professional (27 ώρες)
• Ενότητα εκπαίδευσης στον υποτιτλισμό (21 ώρες)
• Ενότητα μαθημάτων επαγγελματικής καθοδήγησης (15 ώρες)
• Σύνδεση με την αγορά εργασίας μέσα από το Ευρετήριο Αριστούχων
• Πρόγραμμα Μαθητείας για τους καλύτερους αποφοίτους του προγράμματος

Για να διαμορφώσετε αντικειμενική εικόνα για τη μετάφραση ως διαδικασία και ως επάγγελμα, παρακολουθήστε το σεμινάριο Εισαγωγή στη Μετάφραση!

Εισαγωγή στη μετάφραση Σύγχρονη εξ αποστάσεως φοίτηση   Έναρξη & μαθήματα: 17 Μαΐου 2022 (Τρίτη – Πέμπτη, 10:00 – 13:00) 31 Μαΐου 2022 (Τρίτη – Πέμπτη, 18:00 – 21:00) Διάρκεια: 35 διδακτικές εβδομάδες Γλωσσικός συνδυασμός: Αγγλικά < > Ελληνικά Εισηγητές: Βασίλης Μπαμπούρης, Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου, Θάλεια Μπίστικα, Ντέση Βερβενιώτου   Εάν θέλετε να αποκτήσετε αντικειμενική εικόνα για τη μετάφραση, σας προτείνουμε να παρακολουθήσετε το εξ αποστάσεως σεμινάριο Εισαγωγή στη Μετάφραση. Σε 5 τρίωρες τηλεδιασκέψεις: θα μάθετε το σκεπτικό της μετάφρασης θα μεταφράσετε από τα αγγλικά στα ελληνικά και αντίστροφα θα υποτιτλίσετε ένα σύντομο βίντεο θα γνωρίσετε το Trados Studio, το πιο δημοφιλές μεταφραστικό εργαλείο στον κόσμο θα ενημερωθείτε για το επάγγελμα του μεταφραστή και τις προοπτικές που προσφέρει. Εάν, αφού παρακολουθήσετε το σεμινάριο, αποφασίσετε να εγγραφείτε στο σύγχρονο πρόγραμμα εκπαίδευσης μεταφραστών της σχολής μας Μονοετές+ (ή στο αντίστοιχο ασύγχρονο εξ αποστάσεως πρόγραμμα), τα δίδακτρα του σεμιναρίου θα αφαιρεθούν από τα δίδακτρα του προγράμματος! Έτσι, αν η μετάφραση σας γοητεύσει και αποφασίσετε να τη σπουδάσετε και να γίνετε μεταφραστές, το εισαγωγικό σεμινάριό μας δεν θα σας κοστίσει ούτε ένα ευρώ!

Για περισσότερες πληροφορίες και για κράτηση θέσης επικοινωνήστε με τη Γραμματεία μας (με email ή στο 210 3629000) ή επισκεφτείτε τη σελίδα του σεμιναρίου και συμπληρώστε τη φόρμα ενδιαφερομένου, ώστε να σας στείλουμε ενημερωτικό υλικό.

BOOK

Ποδήλατα και ποδηλάτες: Περί μεταφράσεως ο λόγος

Γιώργος Κεντρωτής (εκδ. Gutenberg, 2021)

Τι ασυνήθιστος τίτλος – και πόσο ευρηματικός! Επίσης, πόσο έντονη η αίσθηση του υπερρεαλισμού στο εξώφυλλο του πολυσέλιδου τόμου. Διαβάζοντας το ομώνυμο κεφάλαιο καταλαβαίνουμε ότι το εξώφυλλο παραπέμπει στον στίχο του υπερρεαλιστή Ανδρέα Εμπειρίκου «Η ποίησις είναι ανάπτυξι στίλβοντος ποδηλάτου»: αυτός ο στίχος και οι μεταφραστικές του προεκτάσεις αποτελούν ένα από τα βασικά κεφάλαια του καινούργιου βιβλίου του Γιώργου Κεντρωτή, ποιητή, μεταφραστή και καθηγητή Θεωρίας & Πράξης της Μετάφρασης στο ΤΞΓΔΜ του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Το βιβλίο χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος φέρει τον τίτλο «Μίμηση, επανάληψη, πειθώ» και είναι το πλέον θεωρητικό με αναφορές σε αρχαίες πηγές πρωτίστως (Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Κικέρωνα) και δευτερευόντως σε νεότερους θεωρητικούς όπως ο Τζορτζ Στάινερ. Αποτελεί τη θεώρηση του συγγραφέα για τη μεταφραστική διαδικασία. Όπως γράφει ο ίδιος, συγκεκριμένα: «Υπό τον όρο μεταφραστική και με τον ορισμό της μετάφρασης ως έγχρονης μιμητικής επανάληψης ερευνώ τη μεταφρασιμότητα της λογοτεχνίας, ιδίως δε της ποίησης» (σ. 14). Το δεύτερο μέρος, με τίτλο «Και στα Σούσα το φεγγάρι είναι κόκκινο», έχει περισσότερο πρακτική κατεύθυνση, ωστόσο δεν λείπει η θεωρία περί μετάφρασης, εδώ όμως αναφέρεται με τους διαφορετικούς τρόπους που την προσεγγίζουν μέσα από το μεταφραστικό τους έργο γνωστοί ποιητές: ο Εγγονόπουλος, ο Εμπειρίκος, ο Σεφέρης, ο Ρίτσος, ο Ελύτης κ.ά. Στην πολύ ενδιαφέρουσα αυτή ενότητα, ο Γιώργος Κεντρωτής έχει εντοπίσει και μας παρουσιάζει γλαφυρά τις άμεσες ή έμμεσες αναφορές που κάνουν οι ποιητές στη μεταφραστική τους θεώρηση. Το τρίτο και τελευταίο μέρος του έργου, με τίτλο «Nec ut interpres, sed ut orator» περιλαμβάνει τη μετάφραση του συγγραφέα για το έργο De opimo genere oratorum του Κικέρωνα.

Κάθε κεφάλαιο του συγγράμματος αποτελεί κι έναν ξεχωριστό κόσμο, κι οι κόσμοι αυτοί εκτείνονται από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα. Χωρίς υπερβολή, θα πούμε ότι αποτελεί μια συμπυκνωμένη διατριβή που μας διδάσκει πολλά. Ο ευρυμαθής, χειμαρρώδης συγγραφέας μας διακρίνεται για τον μεστό νοημάτων, μακροπερίοδο, ευρηματικό λόγο του, ο οποίος αποκαλύπτει το εύρος και τη χάρη της ελληνικής γλώσσας. Το έργο μάς ανοίγει ορίζοντες που αξίζει να εξερευνήσουμε!

TRAINING

Τα σεμινάρια της Άνοιξης

Υποτιτλισμός για αρχάριους

σύγχρονη εξ αποστάσεως φοίτηση

Έναρξη & Μαθήματα: 28 Μαρτίου 2022
Διάρκεια: 6 εβδομάδες
Τηλεδιασκέψεις: Τετάρτη, 18:30 – 20:30
Γλωσσικός συνδυασμός: Αγγλικά > Ελληνικά
Εισηγήτρια: Ντέση Βερβενιώτου

Αν έχετε πρότερη μεταφραστική εμπειρία και επιθυμείτε να αποκτήσετε ολοκληρωμένη γνώση της διαδικασίας του υποτιτλισμού, ώστε να διαθέτετε το απαιτούμενο υπόβαθρο για να αρχίσετε να εργάζεστε ως υποτιτλιστής, παρακολουθήστε το εισαγωγικό σεμινάριο της σχολής μας. Κατά τη διάρκειά του θα μάθετε τη μεθοδολογία και τις σύγχρονες τεχνικές του υποτιτλισμού, θα εξασκηθείτε στη χρήση ειδικού λογισμικού (Subtitle Edit), θα υποτιτλίσετε διάφορα είδη οπτικοακουστικού υλικού (ταινία, επεισόδιο σειράς, ντοκιμαντέρ, σχολιασμός σκηνών), θα γνωρίσετε τον υποτιτλισμό για άτομα με προβλήματα ακοής και θα ενημερωθείτε για την αγορά εργασίας.

Το σεμινάριο είναι ειδικά διαμορφωμένο στη διαδικτυακή πλατφόρμα εκμάθησης Schoology. Κάθε εβδομάδα θα έχετε να μελετήσετε το εκπαιδευτικό υλικό και τα video tutorials, θα κάνετε ασκήσεις υποτιτλισμού στην πλατφόρμα και θα συμμετέχετε σε τηλεδιασκέψεις με την εισηγήτρια.

Υποτιτλισμός για προχωρημένους

σύγχρονη εξ αποστάσεως φοίτηση

Έναρξη: 2 Μαΐου 2022
Διάρκεια: 7 εβδομάδες
Γλωσσικός συνδυασμός: Αγγλικά > Ελληνικά
Τηλεδιασκέψεις: Πέμπτη, 18:30 – 20:30
Εισηγήτρια: Εμμανουέλα Πατηνιωτάκη

Αν είστε ήδη επαγγελματίας υποτιτλιστής ή έχετε αποκτήσει ερασιτεχνικά πολύ καλή γνώση της διαδικασίας του υποτιτλισμού και επιθυμείτε να εξειδικευτείτε περαιτέρω, ώστε να αποκτήσετε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην εγχώρια αγορά και την αγορά του εξωτερικού, το σεμινάριο για προχωρημένους θα σας καλύψει απόλυτα. Κατά τη διάρκειά του, θα εξασκηθείτε στην αντιμετώπιση ιδιαίτερων υποτιτλιστικών δυσκολιών, θα χρησιμοποιήσετε διάφορα λογισμικά (Subtitle Workshop, Subtitle Edit, Ooona Tools, Amara κ.ά.), θα μάθετε όλους τους κανόνες του υποτιτλισμού για κωφούς, θα εξασκηθείτε στον ποιοτικό έλεγχο (QA) της οπτικοακουστικής μετάφρασης και θα μάθετε πώς δουλεύουν οι εταιρείες του εξωτερικού, ώστε να τις προσεγγίσετε για συνεργασία!

Localisation

διά ζώσης

Έναρξη: 2 Μαΐου 2022
Διάρκεια: 6 εβδομάδες (36 ώρες)
Γλωσσικός συνδυασμός: Αγγλικά <> Ελληνικά
Μαθήματα: Δευτέρα – Τετάρτη, 18:00 – 21:00
Εισηγητής: Ιωάννης Σταυρακάκης

Η επιχώρια προσαρμογή (localisation) λογισμικού, εφαρμογών για κινητά, ιστότοπων και βιντεοπαιχνιδιών αποτελεί ένα από τα πλέον προσοδοφόρα πεδία όπου μπορεί να κινηθεί ο επαγγελματίας μεταφραστής, και παράλληλα έναν εξελισσόμενο τομέα της αγοράς με συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση. Υπό την καθοδήγηση του έμπειρου localiser Ιωάννη Σταυρακάκη, θα μάθετε τους κανόνες, τις τεχνικές, τα μυστικά και τα εργαλεία της επιχώριας προσαρμογής και θα αποκτήσετε σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά, μιας και οι localisers είναι περιζήτητοι. Για να παρακολουθήσετε αυτό το πρωτοποριακό αλλά αρκετά εξειδικευμένο σεμινάριο, είναι απαραίτητο να είστε εξοικειωμένοι με τη χρήση του Trados Studio.

Μετάφραση Κόμικς

σύγχρονη εξ αποστάσεως φοίτηση

Έναρξη: 5 Μαΐου 2022
Διάρκεια: 8 εβδομάδες (24 ώρες)
Γλωσσικός συνδυασμός: Αγγλικά <> Ελληνικά
Τηλεδιασκέψεις: Πέμπτη, 18:00 – 21:00
Εισηγήτρια: Βασίλης Μπαμπούρης

Αν αγαπάτε τα κόμικς, αυτό το σεμινάριο θα σας δώσει την ευκαιρία να τα δείτε μέσα από άλλο μάτι: το μάτι της μετάφρασης! Αν αγαπάτε τη μετάφραση, θα γνωρίσετε τα μυστικά της μεταφοράς ενός εξαιρετικά γοητευτικού τρόπου αφήγησης σε μια άλλη γλώσσα. Σκοπός του σεμιναρίου είναι να παρουσιάσει στους συμμετέχοντες τις ιδιαιτερότητες των κόμικς και να τους εκπαιδεύσει στους τρόπους αντιμετώπισης των κύριων μεταφραστικών προβλημάτων τους μέσα από την εξάσκηση στη μετάφραση ποικίλων ειδών κόμικς.

Ηλεκτρονική λεξικογραφία & ορολογία

σύγχρονη εξ αποστάσεως φοίτηση

Έναρξη: 10 Μαΐου 2022
Διάρκεια: 5 εβδομάδες (15 ώρες)
Μαθήματα: Τρίτη, 10:00 – 13:00
Εισηγήτρια: Έλενα Μάντζαρη

Ένα πρωτότυπο σεμινάριο που απευθύνεται σε όσους δραστηριοποιούνται στον κύκλο των γλωσσικών επαγγελμάτων, όπως γλωσσολόγους, λεξικογράφους, μεταφραστές, ορολόγους, βιβλιοθηκονόμους, εκπαιδευτικούς/φιλολόγους, διορθωτές/επιμελητές κειμένων, αλλά και σε ειδικούς άλλων θεματικών πεδίων που επιθυμούν να ενημερωθούν για τις δυνατότητες χρήσης και διαχείρισης σύγχρονων ηλεκτρονικών γλωσσικών πόρων ή σκοπεύουν να ασχοληθούν με τον σχεδιασμό ή/και τη δημιουργία λεξικών και γλωσσαρίων στον τομέα ειδίκευσής τους.

Μη χάσετε την ευκαιρία να μυηθείτε στα μυστικά της λεξικογραφίας και να μάθετε πώς θα μπορούσατε να φτιάξετε το δικό σας λεξικό!

Επάγγελμα: Μεταφραστής

σύγχρονη εξ αποστάσεως φοίτηση

Έναρξη & μαθήματα:
16 Μαΐου 2022 (Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή, 18:30 – 21:30)
30 Μαΐου 2022 (Δευτέρα – Τετάρτη – Παρασκευή, 10:00 – 13:00)
Διάρκεια: 15 εβδομάδες
Εισηγήτρια: Πόπη Ματσούκα

Αν αντιμετωπίζετε με δέος και απορία την είσοδό σας στον επαγγελματικό στίβο της μετάφρασης, το σεμινάριο αυτό είναι ιδανικό για εσάς! Απευθύνεται σε απόφοιτους μεταφραστικών σχολών και σε μεταφραστές που θέλουν να εδραιωθούν στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά και να γίνουν επιτυχημένοι επαγγελματίες. Η πεπειραμένη μεταφράστρια Πόπη Ματσούκα θα σας μάθει όλα όσα θα θέλατε να γνωρίζετε για την οικονομική και λογιστική διαχείριση μιας ατομικής επιχείρησης, την ασφάλιση και τη φορολόγηση, την κοστολόγηση έργων, τη δικτύωση και την προώθηση της επιχείρησής σας κ.ά. Κάντε τα πρώτα σας βήματα στη μεταφραστική αγορά με σιγουριά και άρτια πληροφόρηση!

Για περισσότερες πληροφορίες και για κράτηση θέσης επικοινωνήστε με τη Γραμματεία μας (με email ή στο 210 36.29.000) ή επισκεφτείτε τη σελίδα του σεμιναρίου που σας ενδιαφέρει και συμπληρώστε τη φόρμα ενδιαφερομένου, ώστε να σας στείλουμε ενημερωτικό υλικό.

ACADEMIA Online

Εκδηλώσεις μέσω διαδικτύου

Λόγω των περιορισμών που επιβάλλει η πανδημία, σας ενημερώνουμε για εκδηλώσεις που μπορείτε να παρακολουθήσετε μέσω διαδικτύου.

Hybridity: Text - Translation – Teaching

6 – 7 Μαΐου 2022

To Advanced Translation Research Center του Πανεπιστημίου του Ζάαρλαντ διοργανώνει συνέδριο όπου θα διερευνηθεί η έννοια της υβριδικότητας ως γλωσσικό και κοινωνικό φαινόμενο που επηρεάζει τη μετάφραση και τη διδασκαλία.

E-Expert Seminar 6: Feminism and Gender Awareness in Modern Foreign Languages and Translation

11 Μαΐου 2022

Το Πανεπιστήμιο της Κόρδοβας και το University College London συνδιοργανώνουν σεμινάριο όπου θα συζητηθούν ο ρόλος του φεμινισμού και η συνειδητοποίηση του κοινωνικού φύλου στη μετάφραση και στις ξένες γλώσσες.